Het komt regelmatig voor dat nabestaanden me toevertrouwen dat er spanningen zijn in de directe omgeving en dat het niet eenvoudig is om samen het afscheid van hun dierbare te regelen of te bepalen wie wel of niet welkom is bij een afscheid. Mijn ervaring is: hoe stelliger mensen zich opstellen, hoe meer verdriet er vaak onder zit. Echter, ik zit er niet als psycholoog (ben ik ook helemaal niet), maar als uitvaartbegeleidster.
Als uitvaartbegeleidster tast ik in de dagen na het overlijden af op welke manier naasten ruimte kunnen krijgen om een bijdrage te leveren aan de invulling van een uitvaart. Ik gun het iedereen een verlies een plek te kunnen geven. Het bijwonen van een afscheid en/of het leveren van een bijdrage in de invulling van een afscheid kan hier een rol inspelen.

Enige jaren geleden kwam ik bij een voorregeling (het vooraf vastleggen van uitvaartwensen met een begroting) in aanraking met een verdrietig dilemma. Mevrouw had niet meer lang te leven. De echtgenoot en hun volwassen kind zaten ook aan tafel. Tijdens het gesprek bleek dat er nog een ouder kind was, waarmee alle banden doorgesneden waren. Meneer was stellig, het oudste kind (niet zijn kind) zou absoluut niet welkom zijn. Toen ik vroeg hoe het jongste kind hierin stond, zei hij dat ze hier hetzelfde over dachten. Enerzijds goed dat ze op dezelfde lijn zitten, maar zou dit altijd zo blijven?
Toen het eenmaal zo ver was, was het jongste kind milder gestemd. Er werd een tussenoplossing gevonden; het oudste kind mocht van moeder afscheid nemen tijdens een besloten rouwbezoek. Het oudste kind werd door familieleden van beide zijden vergezeld.
​
Als ingrijpende gebeurtenissen niet samen gedeeld en gedragen kunnen worden, doet dit iets met iedereen die hier juist wel of juist niet bij betrokken is geweest. Boosheid en rouw zijn bouwstenen voor bitterheid. Ik heb geen directe oplossing, maar geloof zelf dat het loslaten van verwachtingen kan helpen in het opbrengen van verdraagzaamheid en liefde… Uit eigen ervaring weet ik dat dit niet altijd makkelijk is.
Zit jij ook met een dergelijk dilemma? Ik denk graag met je mee en kan de uitvaartwensen bespreken en vastleggen. 

"Toen mijn vrouw plotseling overleed voelde ik me compleet overvallen. Ik belde Nicole, omdat ze in ons dorpsblad vaker adverteert en schrijft. Zoals ze zich omschrijft, zo is ze. Zij was mijn houvast in de dagen die volgden. Ze hielp mij met het maken van vele keuzes en beslissingen door de juiste vragen te stellen en werkelijk mee te denken. De dag van de uitvaart was intens en zwaar, maar ook heel mooi met veel oog voor detail. Details, die zo pasten bij mijn vrouw. Bloemen, kleuren, omgeving, muziek, verhaal.. Ik kijk terug naar een liefdevol afscheid en het geeft me moed om door te gaan, maar mijn verdriet zit tot in mijn tenen..."

Jan Berben

“Toen mijn man, Jan, ongeneeslijk ziek bleek, hebben wij na een tijdje contact opgenomen met Nicole. Zij kwam op huisbezoek, nam de tijd, luisterde èn dacht mee. Er bleek zoveel mogelijk. Jan en ik hebben daardoor bewust samen belangrijke keuzes kunnen maken in alle rust, samen hebben we naar de muziek voor het afscheid geluisterd… Jan en ik voelden ons zo gesteund en begrepen in onze wensen. Jan’s overlijden was intens verdrietig, dat wordt er niet minder door, maar we konden afscheid nemen op onze manier met een afscheidsdienst in onze woonkamer. Daar kijk ik met trots en troost op terug.”

Marga Dijkhuizen